Việc cho vay tiền mà không lập giấy tờ là một thực tế khá phổ biến trong các mối quan hệ quen biết, bạn bè, người thân… Tuy nhiên, khi xảy ra tranh chấp, người cho vay thường rơi vào thế khó vì không có bằng chứng rõ ràng. Vậy làm thế nào để đòi nợ vay không có giấy tờ một cách hợp pháp và có cơ sở chứng minh trước tòa? Dưới đây Luật Gia Tâm sẽ đề cập những nội dung quan trọng bạn cần nắm rõ:
1.Vay không giấy tờ có được pháp luật công nhận?
Theo quy định tại Điều 116 Bộ luật Dân sự 2015 quy định “Giao dịch dân sự là hợp đồng hoặc hành vi pháp lý đơn phương làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.”.
Về hình thức thể hiện, khoản 1 Điều 119 của Bộ luật này nêu rõ: giao dịch dân sự có thể được thực hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc thông qua hành vi cụ thể. Đáng chú ý, nếu giao dịch được thực hiện qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định pháp luật về giao dịch điện tử, thì vẫn được xem là giao dịch bằng văn bản.
Liên quan đến giao dịch vay tài sản, Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015 định nghĩa: “Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.”
Từ các quy định trên có thể thấy, việc vay tài sản là một giao dịch dân sự được thực hiện thông qua hợp đồng vay tài sản. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành không bắt buộc hợp đồng vay tài sản phải lập thành văn bản. Điều này đồng nghĩa với việc, hợp đồng vay có thể được xác lập thông qua lời nói hoặc bằng hành vi cụ thể, mà không nhất thiết phải có giấy tờ.
2. Cách chứng minh cho vay tiền khi không có giấy tờ ?
Khi không có hợp đồng vay mượn bằng văn bản, bạn có thể sử dụng các chứng cứ gián tiếp để chứng minh trước tòa, chẳng hạn như:
- Tin nhắn, email, cuộc gọi
– Các đoạn tin nhắn qua Zalo, Facebook, SMS, email trong đó bên vay xác nhận đã nhận tiền hoặc hứa hẹn trả tiền.
– Lưu ý: Nội dung phải thể hiện rõ việc vay mượn và số tiền cụ thể.
- Ghi âm, ghi hình
– Nếu bạn có ghi âm cuộc trò chuyện với bên vay, trong đó người này thừa nhận đã vay tiền thì đó cũng là chứng cứ hợp pháp.
– Ghi âm phải khách quan, không dàn dựng và thể hiện rõ nội dung vay nợ.
- Nhân chứng
– Nếu có người làm chứng việc giao tiền (ví dụ: người thân, bạn bè có mặt khi giao dịch), bạn có thể đề nghị họ ra tòa làm chứng.
- Sao kê ngân hàng (nếu chuyển khoản)
– Việc chuyển tiền qua ngân hàng có thể dùng làm căn cứ chứng minh giao dịch.
– Nếu nội dung chuyển khoản có ghi “cho vay” hoặc người nhận xác nhận sau đó, thì càng có giá trị pháp lý.
- Quy trình khởi kiện đòi nợ khi không có giấy tờ vay
Nếu bạn đã sử dụng các biện pháp thương lượng, nhắc nhở mà bên vay vẫn không trả tiền, thì việc khởi kiện ra Tòa án là con đường pháp lý cuối cùng để bảo vệ quyền lợi của mình. Dưới đây là các bước cụ thể để khởi kiện đòi nợ vay không có giấy tờ:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện
Dù không có giấy vay nợ, bạn vẫn cần tập hợp đầy đủ các tài liệu, chứng cứ liên quan để chứng minh mối quan hệ vay mượn. Hồ sơ bao gồm:
– Đơn khởi kiện: Ghi rõ thông tin người khởi kiện (bạn) và bị kiện (người vay), nội dung tranh chấp, số tiền vay, lý do khởi kiện và yêu cầu tòa án giải quyết.
– Tài liệu chứng minh việc vay mượn:
- Tin nhắn, email, ghi âm có nội dung xác nhận vay nợ
- Sao kê ngân hàng nếu có chuyển khoản
- Nhân chứng có thể xác nhận giao dịch
- CCCD của bạn
- Thông tin nơi cư trú của người vay, địa chỉ cụ thể để xác định thẩm quyền tòa án.
Bước 2: Xác định đúng tòa án có thẩm quyền
Theo quy định, bạn cần gửi đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân khu vực nơi người vay đang cư trú hoặc làm việc. Nếu bạn không rõ địa chỉ cụ thể, có thể xác minh thông tin qua công an khu vực hoặc tổ dân phố.
Bước 3: Nộp đơn khởi kiện và hồ sơ
Bạn có thể trực tiếp nộp hồ sơ tại Tòa án hoặc gửi qua đường bưu điện. Khi nộp đơn, nên giữ lại biên nhận hoặc phiếu tiếp nhận hồ sơ để theo dõi quá trình xử lý.
Bước 4: Tòa án thụ lý và yêu cầu nộp tạm ứng án phí
Nếu hồ sơ hợp lệ, Tòa án sẽ gửi Thông báo thụ lý vụ án và yêu cầu bạn nộp tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm. Bạn sẽ nộp tiền tại Chi cục Thi hành án dân sự, sau đó nộp lại biên lai cho Tòa để chính thức thụ lý vụ án.
Bước 5: Quá trình hòa giải
Sau khi thụ lý, Tòa án sẽ tiến hành lên lịch hòa giải giữa bạn và người vay. Mục đích là để hai bên tự thỏa thuận với nhau, tránh đưa vụ án ra xét xử.
– Nếu hòa giải thành, Tòa sẽ lập Biên bản hòa giải thành và vụ án kết thúc.
– Nếu hòa giải không thành, Tòa sẽ chuyển sang giai đoạn xét xử.
Bước 6: Tòa án mở phiên tòa xét xử
Tòa sẽ triệu tập hai bên để xét xử công khai. Tại phiên tòa, bạn cần:
– Trình bày rõ nội dung vụ việc
– Xuất trình các chứng cứ có giá trị pháp lý
– Đề nghị Tòa buộc bên vay phải trả nợ theo yêu cầu
Nếu Tòa chấp nhận yêu cầu khởi kiện, bản án sẽ có hiệu lực theo quy định pháp luật.
Bước 7: Thi hành bản án
Sau khi có bản án có hiệu lực, nếu người vay vẫn không tự nguyện thi hành, bạn có quyền:
– Làm đơn yêu cầu thi hành án gửi tới Chi cục Thi hành án dân sự nơi người vay cư trú.
– Cơ quan thi hành án sẽ tiến hành xác minh tài sản, cưỡng chế nếu cần thiết để thu hồi nợ cho bạn.
Những điều cần lưu ý trong quá trình khởi kiện
– Thời hiệu khởi kiện là 3 năm kể từ ngày đến hạn trả nợ. Nếu đã quá lâu, bạn nên tạo lại bằng chứng bằng cách nhắn tin, trao đổi để người vay xác nhận lại khoản nợ.
– Hạn chế tự ý thu giữ tài sản hoặc gây áp lực ngoài pháp luật, vì điều này có thể khiến bạn bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
– Trong trường hợp không đủ chứng cứ hoặc bị làm khó trong quá trình khởi kiện, bạn nên nhờ đến luật sư hoặc tổ chức hành nghề luật sư để được hỗ trợ chuyên sâu.
Nếu bạn gặp khó khăn trong việc thu thập chứng cứ, soạn đơn hoặc tham gia tố tụng, hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ chuyên nghiệp và đảm bảo quyền lợi tối đa.
Thông tin liên hệ CÔNG TY LUẬT GIA TÂM:
📞 Hotline tư vấn miễn phí: 0978 602 376
🌐 Website: luatgiatam.com
📧 Email: hangluatgiatam@gmail.com
Facebook: https://www.facebook.com/profile.php?id=61563815282284
GoogleMap: https://g.co/kgs/9S9yRYL
Địa chỉ 1: Số 237 đường Văn Tiến Dũng, phường Phúc Diễn, thành phố Hà Nội.
Địa chỉ 2: Số 222 TDP Săn, xã Thạch Thất, thành phố Hà Nội.